İki kez seçilmiş popüler lider Joko Widodo (Jokowi), yerine seçilen Prabowo’nun demokratik kurumları zayıflattığı ve bunları daha da zayıflatmak için bir planla görevi devraldı.
Endonezya’nın başkanı Joko Widodo (Jokowi) görevi bırakmaya hazırlanırken, Endonezya hala Asya’nın en önemli demokrasilerinden biri olarak sık sık övülüyor. 2014 yılında ilk defa seçilen Jokowi, eski Cakarta elitleriyle kopuş vaadi ve hükümeti sıradan insanlara daha duyarlı hale getirme vaadiyle seçildi. O, Endonezya Reforması hareketinin tutkulu destekçileri tarafından desteklendi. Bu hareket, otoriter lider Suharto’yu 1998 yılında devirdi ve ardından gelen yıllarda demokrasiye geçiş sürecini ittirdi. Ancak Jokowi ciddi bir demokratik gerileme dönemine tanık oldu. Gözetimi altında, Endonezya hükümeti demokratik kontrol kurumlarını felç etti. Bunlar arasında, Endonezya’nın bir zamanlar övgüler alan Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu (KPK) bulunmaktadır. Ordu ve polis gibi güvenlik kurumları politik bir rolü yeniden üstlenmeye başladı. Hükümet büyük İslam örgütlerini yasakladı. Sivil toplum grupları, büyük ölçüde daraltılmış bir sivil alan hakkında konuşuyorlar. Örneğin, hükümetin eleştiri yapanları hakaretten dolayı yargılamak için Elektronik Bilgi ve İletişim Yasasına olan artan bağımlılığından ve protestolara şiddetli tepki gösterme istekliliğinden şikayet ediyorlar. Jokowi’nin politik elitteki muhalifleri, rutin olarak yolsuzluk ve diğer iddia edilen suçlamalar nedeniyle soruşturuluyor. Geçtiğimiz Şubat ayındaki başkanlık seçimlerinde, polis ve diğer kurumların, Jokowi’nin tercih ettiği adayı Prabowo Subianto için oyları mobilize etmesi için toplum liderlerine baskı yaptığı yaygın raporlar vardı. Endonezya demokrasisi için bir “yeni umut” olarak görülen bir adam nasıl buraya geldi? Cevap, son yıllarda geniş bir şekilde tanıdık hale gelen küresel bir hikayenin bir parçasıdır. günümüzde genellikle demokrasiyi yok eden seçilmiş popülist liderler değildir. Son yıllarda Tayland ve Myanmar gibi deneyimler, neyse ki artık tipik değil. Bunun yerine, seçilmiş popülist liderler, anti-yolsuzluk komisyonları gibi, yürütme gücünü denetlemek için tasarlanmış kurumları zayıflatarak demokrasiyi içeriden oyuyor. Bence Jokowi bu deseni takip etti. Birçok popülistin aksine, Jokowi rakiplerini ihanetle suçlayan öfkeli kınayıcılarla konuşmalarına hiç yapıştırmadı. Savunmasız azınlıklara karşı öfke yaratmaya çalışmadı. Bunun yerine, kendisini sıradan insanların arzularını anlayabilen ve temsil edebilen eşsiz bir lider olarak konumladı. Kendi marka kampanya yöntemi blusukan olarak biliniyordu. Örneğin, pazar yerine beklenmedik bir şekilde uğrayarak sıradan insanlarla fiyatlar ve diğer günlük konular hakkında sohbet ederdi. Jokowi, sıradan insanların yaşam standartlarının ve sosyal refahın iyileştirilmesini istediğini sıkı bir şekilde korudu. Ve kamuoyunu düzenli olarak izlemek için anketler kullandı. Jokowi için, halkın desteğini sürdürmek ve halkın taleplerini karşılamak demokrasinin özüydü. Otoriter bir şekilde işleyen demokratik bir sistemin işleyişinde de oldukça önemli olan devlet gücüne sınırlar getiren kurumlarla ilgilenmiyordu. Örneğin, hükümeti Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu’nu (KPK) önemli ölçüde zayıflatan yasal değişiklikler yaptı. Geçen yıl sonunda, ablasisinin başkanlığını yaptığı Anayasa Mahkemesi, aday yaş sınırlarına ilişkin kuralları değiştirerek Jokowi’nin oğlu Gibran Rakabuming Raka’nın cumhurbaşkanlığı için aday olabilmesine olanak tanıdı. Birçok Endonezyalı, bu durumu Jokowi’nin iktidardaki hanedan kavrayışını korumak amacıyla temel bir kontrol kurumunu manipüle etmek için açık ve başarılı bir girişim olarak gördü. Yine de Jokowi görevini çok popüler bir politikacı olarak bırakmakta. Jokowi, zaten çok çeşitli bir demokratik geçmişi olan birisine devir eder. Prabowo Subianto, Suharto döneminin sonlarına uzanan iddia edilen insan hakları ihlalleri siciline sahip eski bir generaldir. (Ancak, Suharto rejiminin insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulan diğer üst düzey askeri subaylar gibi hiçbir suçtan mahkum edilmemiştir). Prabowo, o rejimin merkezine yakın bir isimdi: aslında Suharto’nun damadıydı. Prabowo, ülkede güçlü bir el sağlayacağına söz verdi. Prabowo o zamandan beri kendisini eğlenceli bir dede figürü ve Jokowi’nin en büyük hayranı olarak yeniden icat etti, başkanın popülaritesinden faydalandı. Aslında, Prabowo, 2019’da Savunma Bakanı olmadan önce Jokowi’nin en büyük rakiplerinden biriydi. Önceki seçimlerde, Prabowo kendini Endonezya’yı yabancılara satmakla suçladığı rakiplerine öfkeyle saldıran bir popülist olarak tanıttı. Ülkenin gerçekten büyük olması için gerekli güçlü eli sağlayacağını vaat etti. Prabowo’nun ne tür bir başkan olacağını henüz bilmiyoruz. Suharto rejiminin merkezine yakın önde gelen bir elit figür olarak erken siyasi sosyalleşmesi onun içgüdülerinin muhtemelen derinlemesine otoriter olduğunu göstermektedir. Jokowi’den devraldığı, demokratik kurumların zaten ciddi şekilde zayıflatıldığı ve onları daha da zayıflatmanın nasıl yapılacağına dair bir dizi ders alıyor. Edward Aspinall, Güneydoğu Asya siyaseti profesörü, Avustralya Ulusal Üniversitesi.
News
