Çin Komünist Partisi, kapitalist patronlara kimin gerçekte patron olduğunu göstermeye devam ediyor.
“Zengin olmak şanlıdır.” 1980’lerde, Mao sonrası Çin’de açılma döneminin başlangıcında ethosu tanımlamak için – en azından resmi olmayan olarak – en ünlü sözlerden biriydi. O zamanın Çin’inin lideri Deng Xiaoping, açıkça “Önce bazı insanların para kazanmasına izin verirseniz, daha fazlası gelecektir” diyerek, göstermelik olarak eşitlikçi olan bir Komünist ülke için bu alışılmadık durumu haklı çıkardı. Ve gerçekten de para kazandılar. En erken örneklerden biri, Açgözlü Kavun Çekirdeği adlı Çin atıştırmalık şirketinin kurucusu Nian Guangjiu idi, birkaç yıl içinde fakir çiftçiden zengin bir girişimciye dönüştü. Ancak Nian’ın hikayesi takip edenler için bir ahlak hikayesi gibidir. 1989’da zimmet ve diğer suçlarla suçlanarak hapishanede zaman geçirdi ve şirketi elinden alındı. Çin’de zengin olmak mümkün olmasına rağmen, genellikle hapishane ve yok oluşa yol açan bir yol oldu. Bununla birlikte, Çin’deki büyümenin boyutu ve hızı – ve çoğunlukla özel sektörde iş dünyasının bunu oluşturmasının önemi – ülkenin artık gelişmiş dünya ile ortak bir fenomene sahip olduğu anlamına gelir: inanılmaz derecede zengin insanlar. 1978’den 1989’a kadar Çin’in en üst liderlerinden biri Deng Xiaoping’in bir billboardsu. Fotoğraf: Eric007 / Shutterstock Forbes’un 1999’da hazırladığı ilk Çin “zengin listesinde” sadece bir ABD doları milyarderi vardı – anakarada bulunan Hong Konglu bir magnat olan Rong Yiren. 2010 yılına gelindiğinde, bu sayı muhafazakar bir tahmine göre 60’ın üzerine çıkmıştı. Ve sonraki on yıl içinde 389’a yükseldi – Maoist yılların neredeyse evrensel yoksulluğundan bu yana Çin’in ne kadar ilerlediğine dair çarpıcı bir örnek. Hurun Report’un varlık takipçisi, varlıkları hesaplama ve değerleme konusunda farklı bir metodoloji kullanan Çin’in şu anda dünyanın en çok milyarderine sahip ülke olduğunu öne sürerek, ABD’yi 800 milyarder ile geride bırakıyor. Milyarderler, Çin’in dinamik ekonomisinin iyi bir göstergesi olabilir – ancak aynı zamanda keskinleşen eşitsizliğinin de çok açık bir sembolüdür. Eşitsizlikler arasındaki farklar için uluslararası bir standart olan Gini katsayısı, 2021 yılında Çin’in ABD veya İngiltere’den önemli ölçüde daha eşitsiz olduğunu gösterdi. Çin’in mevcut lideri Xi Jinping’in 2012 yılında iktidara gelmesinden bu yana belirttiği ethos, “halka hizmet etmek” ve “ortak refah” sunmaktır. Bu, daha fazla zenginlik, ancak daha adaletli paylaşım anlamına gelir. “Ortak refah”, 2024 yılının sonlarında hem Pekin’de hem de Şanghay’da gezdiğimde duvarlara sık sık yapıştırılmış bir slogandı. Bununla birlikte, Çin ekonomisi şu anda pandeminin kalıntı etkileri ve ABD ile devam eden gerginlikler nedeniyle sarsıntı geçiriyor. Bu düşüş, ülkenin merkez bankasını büyük bir teşvik paketi ilan etmeye sevk edecek kadar şiddetliydi ve bu en azından Çin’in borsasında bir ralli başlattı. Bu günlerde gösterişli zenginlik ve milyarderlerin yasaların üstünde göründüğü şekilde ortaya çıkması istenmeyebilir. Hurun Raporu verilerine göre, Çin 2023 ile 2024 arasında bu elit gruptan yaklaşık 155 üyesini kaybetti ve şu anda 814 milyarder tahminine düştü. Zenginlik bir bedelle gelir Çin’in son iki yıldır yavaşlayan ekonomisinin yanı sıra genel yaşam maliyetinin herkes için daha da zor hale gelmesi durumu, Çin’in süper zenginleri için bu atmosferin soğumasının arkasındaki diğer faktörlerden bazılarıdır. Alibaba’nın kurucusu Jack Ma Yun gibi Çin’in en bilinen milyarderlerinden bazıları, ihlal olarak görülen ve Çin hükümeti ve resmi düzenleyiciler hakkında fazla sadık ve eleştirel değerlendirmeler yaptıkları için siyasi geri tepme yaşayarak ülkeden ayrıldılar. Ve diğer süper zengin bireyler, muhtemel sorunları önceden engellemek için Çin’den ayrılmak için iyi bir neden olarak böyle yüksek profilli vakaları görmüş olabilir. Jack Ma Yun, dünyanın en büyük e-ticaret şirketlerinden biri olan Alibaba’nın başından 2019 yılında ayrıldı. Fotoğraf: Richard Juilliart / Shutterstock aracılığıyla The Conversation En zengin olanların arasında olmasa da, bir rapora göre 2023’te 13.800 milyoner Çin’i terk etti, çoğunlukla ABD, Kanada ve Singapur’a. Bu gruptaki insanlar, ev ülkelerinin ekonomisi ve politikası hakkındaki endişelerin bir karışımı tarafından motive edildiklerini biliyorum. Varlıkları ve nakit paranın Çin’den çıkarılmasının gittikçe zorlaştığı gerçeği, bu insanların başka bir yerde olma isteklerinin ne kadar büyük olduğunu vurgular. Esasında, Çin’de süper zengin biriyseniz sıkıntıdan uzak kalmada anahtar faktör, ya süper yüksek ya da çok düşük teknoloji işlerinde olmaktır. Kerry Brown, Çin Politikaları profesörü; King’s College London Lau Çin Enstitüsü direktörü Bu makale, orijinal makaleyi okumak için The Conversation’dan bir Creative Commons lisansı altında yeniden yayımlanmıştır.
News
