Taiwan’ın yerli kültürleri, Pasifik bölgesinde Çin’le rekabet ettiği diplomatik varlık olarak göz ardı ediliyor.
Bu makale önce Pacific Forum’da yayımlandı ve izin alınarak yeniden yayımlandı. Orijinali burada okuyabilirsiniz. Hint-Pasifik’teki çalkantılı jeopolitik kazanda, Tayvan, tanınma mücadelesinde kendisini bulurken, her diplomatik manevrası Pekin’in gölgesinde kalmaktadır. Ancak, bu mücadele içinde göz ardı edilen bir etki aracı bulunmaktadır: Tayvan’ın yerli toplulukları.İşte burada ekonomik kibir ya da askeri gürültü için değil, Tayvan’ın yerli diplomasisinin savunusunu yapacak bir argüman bulunmaktadır. Bu strateji, Tayvan’ın Pasifik diplomasisine taze bir canlılık katacak ve Çin’in altyapı ve yatırım konusunda yürüttüğü kampanyaya karşı bir panzehir sağlayacaktır.Tayvan’ın yerli halkları, Amis’ten Atayal ve Paiwan’a kadar olan, antik çağlara dayanan kültürler, tarihler ve gelenekler mozaik oluşturmaktadır. Örneğin, Amis Hasat Festivali – önemli bir kültürel etkinlik – topluluğun topraklarına ve geleneklerine güçlü bir bağlılık simgeler ve bu, Pasifik’teki diğer yerli topluluklarla rezonans sağlayabilir.Benzer şekilde, Atayal halkının dokuma gelenekleri, modernleşmenin yüzleşilmesinde kültürel koruma sembolü olarak hizmet etmektedir ve diğer yerli topluluklarla kültürel miraslarını korumaya çalışırken derin şekilde resonans bulmaktadır.Yerli yumuşak gücünün kendi potansiyeliKolonizasyonun yükünü çeken ve modernitenin homojenleştirici elinden kurtulan bu topluluklar, şimdi en olası elçileri haline gelmeye hazırdır. Çin’in Han-merkezli kültürel monolitizmini aksine, Tayvan’ın yerli halkları çeşitliliği, dayanıklılığı ve diğerlerinin silmek isteyeceği şeyleri koruma kararlılığını örneklemektedir.Tayvan, yerli nüfuslarını güçlendirmek için önemli adımlar atmış ve bunu diplomasine doğrudan çevirebilir. Örneğin, yerli hakları savunmak ve dillerini, kültürlerini ve geleneklerini korumak için 1996’da kurulan Yerli Halklar Konseyi (YHK).Dahası, Yerli Halklar Temel Yasası’na görevler veren yerli temsilcilerin Yasama Yuanı’na dahil edilmesi ve 2005’te kabul edilen Yerli Halklar Temel Yasası, yerli seslerin yalnızca içeride değil, uluslararası platformlarda da duyulmasını sağlayan resmi mekanizmalar sağlar.Yerli yumuşak gücü, Pasifik ve Güneydoğu Asya’da yankı bulan dayanıklılık, hayatta kalma ve kendi kendini ifade etme anlatısıdır. Çünkü orada da tarih tarafından ezilen yerli halklar bulunmaktadır.Çin, yollar, demiryolları ve köprüler getirebilir, ancak kimliği inşa edemez. Pasifik’in ideolojik satranç tahtasında, Tayvan’ın yerli diplomasisi, Çin’in altyapı cazibelerine karşı bir karşı ağırlık olup cüzdanlardan ziyade kalplere hitap eder. Tayvan, kültürel homojenleştirmenin aksine çeşitliliği, uyumu ve birçokunun zorbalığını değil, azınlığın haklarını kutlar.Geniş köprüler inşa etmek, tekneler değilTayvan için Pasifik Adaları – önemli yerli nüfuslarına sahip olanlar – yenilenmiş bir diplomasi etkileşimi için ideal koşullar yaratmaktadır. Tayvan’ı zaten diplomatik olarak tanıyan Palau ve Marshall Adaları gibi ülkeler, anlamlı, kültürel olarak etkilenmiş bir diplomasi için uygundur.Örneğin, çevresel sürdürülebilirliğe dayalı geleneksel bilgi sistemleriyle tanınan Palau, Tayvan’ın çevre ile dengeyi vurgulayan yerli bilgeliği ile mükemmel uyum sağlar. Tayvan’ın yerli halkları, çevreyle dengeyi uzun süredir vurgulayan geleneksel Amis tarımsal sistem gibi sürdürülebilir uygulamalara yönelik yüzyıllık bilgiye sahiptir. Bu bilgi, iklim değişikliği ve yükselen deniz seviyeleriyle karşı karşıya olan Pasifik Adaları için önemlidir.Hayal edin, Tayvan’ın yerli çevresel bilgeliğinin benzer ekolojik zorluklarla karşı karşıya olan adalarda nasıl bir etki yaratacağını. Tayvan, bu yerli bilgeliği korumayı amaçlayan kültürel ve dil canlanma programları başlatmış, örneğin yerli dilleri ve kültürünü teşvik eden Yerli Televizyon Kanalı gibi.Bu tür programlar, Tayvan’ın yerli diplomasisini sembolik bir jest olmaktan daha fazla, Pasifik Adaları ile kültürel ve çevresel ittifaklar yaratmak için güçlü bir araç haline getirirken.Tayvan, büyük altyapı projelerine kaynak aktarırken, daha ödüllendirici bir şey sunabilir: bilgi, dayanışma ve yerli anlayışa gömülü sürdürülebilir bir gelecek. Sanat, dil ve geleneksel uygulamalar gibi yerli değişimleri teşvik ederek, Tayvan coğrafi politikayı aşan bağlar geliştirebilir. Örneğin, Tayvan ve Palau arasındaki geleneksel el sanatları, dans ve dil üzerine odaklanan kültürel değişim programları, kişisel ve derin bağlantılar sunar. Kültürel değişimler, Çin’in işlemciliğin aksine, asla satın alınamayacak bir sadaketi geliştirir.
Daha önce “İngiltere-Tayvan eğitim diplomasisi” hakkında argüman sunduğum gibi, böyle yumuşak güç girişimleri devletler arası ilişkilerin ötesine geçer ve kültürel miras ve akademik işbirliği aracılığıyla kalıcı ortaklıklar geliştirir. Bir kere Tayvan’ın yerli diplomasisi Pasifik Adaları’ndaki insanların kalbinde yeşerir, hiçbir çek defteri diplomasisi onu çözemeyecek.
Kültürel rezonansın bir silah olarak kullanımıÇin’in Pasifik’teki hedefleri, ekonomik ilişkiler olarak çerçevelendirilmiş olsa da, isteyenler için şeffaftır. Yatırımlar ve altyapı projeleri, ne kadar büyüleyici olursa olsun, genellikle acı bir tat bırakır – borçlu nüfuslar ve kültürel silinme.Burada Tayvan’ın fırsatı yatmaktadır: Çin’in kültürel olarak rezonans kuramaması. Tayvan’ın yerli diplomasisi, karşılıklı saygı, ortak miras ve kültürel koruma üzerine inşa edilmiş bir işbirliği modeli sunmaktadır. Tayvan’ın yerli haklar için adını koyan, iç politikalar aracılığıyla sağlamlaştırılan ve Birleşmiş Milletler Yerli Konular Daimi Forumu gibi forumlara katılımıyla dünya çapındaki yerli tanınma hareketleriyle uyum içindedir.Örneğin, mevcut CIP bakanı Icyang Parod, uluslararası alanda yerli konuların bir sözcüsü olmuş ve Tayvan’ın bu hakları sadece evde korumakla kalmayıp, bu değerleri dünyaya ihraç ettiğini göstermiştir. Çin’in Uygurlar ve Tibetliler gibi kendi etnik azınlıklarına yönelik muameleleri göz önüne alınınca, Tayvan’ın yerli diplomasisi sadece ticaret ve yardım getirmiyor, aynı zamanda onura ve tanınmaya da yol açıyor.Bir eylem planıAncak dünyadaki tüm potansiyel, strateji olmadan az şeye denktir ve Tayvan’ın bu gizli yumuşak gücünü diplomasi etkisine dönüştürmesi için kararlı hareket etmesi gerekmektedir.İlk olarak, yerli liderliğindeki diplomatik misyonlar Pasifik ve Güneydoğu Asya ülkelerine gönderilmeli ve kültürel diplomasi ve çevresel bilgi paylaşımına öncelik verilmelidir. Tayvan, yerli diplomasisini dış politikasının merkezine yerleştirmeli ve onu kültürel jestten uluslararası stratejisinin temel bileşeni haline taşımalıdır.İkinci olarak, hükümet destekli eğitim ve kültürel değişim programları başlatılmalı ve Tayvan’ın yerli topluluklarının yurt dışındaki meslektaşlarıyla bağlantı kurmalarını sağlamalıdır. Tayvan Yerli Eğitim ve Kültürel Değişim Girişimi, bu temelleri atmaya başlamış olsa da, bu çabalara sürdürülebilir bağlantılar oluşturmak için genişletilmesi gerekmektedir.Tayvan’ın yüzyıllık bilgelikleriyle yerli halkları, koruma ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda çok şey sunabilir ve bu konular Pasifik Adaları’nda güçlü bir şekilde rezonans yapabilir.Son olarak, Tayvan, yerli haklarla ilgili uluslararası forumlarda kendini ayrıcalıklı bir konumda konumlandırmalı, küresel yerli tanınması için bir şampiyon ve bu meseleler için öncü olmalıdır. Tayvan’ın Yerli Halklar Daimi Forumunda yer alması, yumuşak gücünü kesinlikle güçlendirecek ve Çin’in katı otoriter yaklaşımından ayrıştıracaktır.Tayvan’ın yerli diplomasisi, sadece devletler arası ilişkilere değil, kültürel bağlar ve akademik işbirliği yoluyla kalıcı ortaklıklar oluşturan bir yol açar. Tayvan’ın yerli halkları hak ettikleri yere oturduklarında, hiçbir çek defteri diplomasisi onu düşüremeyecektir.Tayfun Baştan Aşağı, Çin’in yerli diplomasi girişiminin hoş karşılanmasını beklemeyecek ve muhtemelen bunu “tek Çin” ilkesine doğrudan bir meydan okuma olarak görerek kabul etmeyecektir. Ancak, doğru çerçeveleme ile – kültürel değişim, siyasi bir provokasyon değil – Tayvan bu fırtınayı atlatabilir ve daha güçlü çıkabilir.Tayvan’ın diplomatik yeni sınırıTayvan’ın yerli diplomasisi, kullanılmayı bekleyen sivri bir kılıçtır. Bu, adayın küresel durumunu yeniden tanımlama nadir bir şansı sunar, ekonomik zorbalık aracılığıyla Çin’in uyguladığı kaba, işlemci baskıdan ayrıştırır.Dikkatle uygulandığında, yerli diplomasinin, etkilemenin eksenini değiştirme potansiyeline sahip olduğunu, boş ticaret anlaşmaları veya altyapı rüşvetlerine dayanmayan, ancak ortak miras bağlantısı ve gerçek karşılıklı saygı bağlantısıyla yapılacak bağlar olduğunu görebiliriz. Böylece, Tayvan bölgenin güç dengesini yeniden yazabilir.Tayvan, bu stratejiyi tamamen benimsemeli ve yerli halklarını diplomasinin başına geçmelerine izin vermeli. Tayvan’ın cesur olma, sadece hükümetlere değil, halka da seslenme zamanı geldi.
(Mitchell Gallagher ([email protected]), Wayne State Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler, Tayvan çalışmaları ve Asya-Pasifik bölgesinin jeopolitik dinamikleri üzerine yoğunlaşan bir doktora adayıdır. Çalışmaları, yumuşak güç stratejileri ve kültürel diplomasiyi keşfeder.)
News
