Afrika, örneğin enderit ile yaptığı gibi Çin ile mineral ilişkilerini nasıl yöneteceğini diğerlerinden öğrenebilir.
Son yirmi yılda derinleşen Çin-Afrika ilişkileri, artan ekonomik işbirliği, yatırım ve altyapı gelişimi ile karakterize edilmiştir. Çin şu anda Afrika’nın en büyük ticaret ortağıdır ve ortaklıkların odaklandığı alanlar yol, demiryolu ve enerji projeleri inşa etmeye yöneliktir. Çin-Afrika İşbirliği Forumu (4-6 Eylül) Pekin’de başladığı zaman, ilişkilerini şekillendiren yeni, yeşil bir tema ortaya çıkmaktadır: küresel yenilenebilir enerji yarışı. Çin-Afrika ilişkilerinde yeşil enerji yarışının şekillendirdiği gibi gelişmelerin Lauren Johnston, Çin-Afrika ilişkilerinde uzman gelişim ekonomisti, bu konuda bazı bilgiler sunmaktadır. Her iki bölgeyi de yeşil enerjiye doğru küresel geçişte ana oyuncular olarak konumlandırmaktadır. Yeşil enerji yarışı, Çin ve Afrika arasındaki ilişkileri nasıl şekillendiriyor? Küresel iklim krizi, kirletici enerji kaynaklarına bağımlılığı azaltacak güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerji teknolojilerine yönelik bir baskı yaratmıştır. Çin, birkaç yıl önce böyle yeni bir endüstride liderlik yapma şansı olduğunu gördü. Afrika, yenilenebilir teknolojiler oluşturmak için gereken önemli minerallerin birçoğuna ev sahipliği yapmaktadır – bakır, kobalt ve lityum gibi, batarya üretiminde önemli olan ana maddeler. Yeşil enerji yarışı, bu minerallerin Afrika’da Çin, ABD ve Avrupa tarafından öncülüğündeki bir rekabete sebep olmaktadır. Çin’in Afrika’daki madencilik varlığı, Batılı varlıklardan çok daha az olup, beş ülkeye yoğunlaşmıştır: Gine, Zambiya, Güney Afrika, Zimbabve ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DKC). Bunların arasında, DKC, Zambiya ve Zimbabve Afrika’daki yeşil enerji yarışının damgasını vurduğu yerlerdir. Afrika’nın bakır kemerine ve lityum, bakır ve kobaltın en büyük depolama alanına ev sahipliği yapmaktadır. DKC özellikle önemlidir. Anlamlı miktarda kobalt ve yüksek kaliteli bakır rezervlerine sahiptir, ayrıca lityum da bulunmaktadır. Kobalt, yüksek erime noktasına ve manyetik özelliklere sahip alışılmadık sert bir metaldir. Lityum pillerin ana maddelerinden biridir. Dünya kobaltın %70’inden fazlası DKC’de üretilmekte olup, bunun %15-%30’u zanaatkar (resmi olmayan) ve küçük ölçekli madenciler tarafından üretilmektedir. yapılmaktadır. ());
Çin, aktif kobalt ve bakır madenlerinin %72’sine sahip olan lider yabancı yatırımcıdır, bunun arasında Tenke Fungurume Madeni – dünyanın beşinci büyük bakır madeni ve dünyanın ikinci büyük kobalt madeni de bulunmaktadır. Çin’in CMOC Grubu, dünyanın önde gelen kobalt madenciliği şirketidir. Yeni Kisanfu madeni sayesinde yılda 70.000 tona kadar üretebilir. 2019 yılında, DKC ve Çin, küresel kobaltın %70’inden ve nadir toprakların %60’ından sorumlu olmuşlardır. Zimbabve, yeşil enerji yarışı bağlamında Çin’in yatırım yaptığı başka bir ülkedir. Zimbabve, elektrikli araç pil üretiminde kritik bir element olan Afrika’nın en büyük lityum rezervlerine ev sahipliği yapmaktadır. 2023 yılında Çin şirketi Zhejiang Huayou Cobalt’ın iştiraki olan Prospect Lithium Zimbabwe, 300 milyon dolarlık bir lityum işleme tesisi açmıştır. Yılda 4.5 milyon ton sert kaya lityumu konsantreye dönüştürme kapasitesine sahiptir ve dünyada yıllık yaklaşık 200 milyon ton üretilen lityumun bir bölümünü işleyebilir. Kıtada izlenmeye değer birkaç gelişme daha vardır. Çin, Fas’ta kıtadaki ilk mega ölçekli pil fabrikasına yatırım yapmaktadır. Çinli çıkarlar, Gine’deki dünyanın en büyük kullanılmamış yüksek kaliteli demir cevheri yatağını geliştirmek için izin almaktadır. Çelik üretiminde kullanılan demir cevheri, yenilenebilir enerji sektöründe çeşitli şekillerde kilit bir rol oynamaktadır – örneğin, çelik rüzgar türbinlerinde ve güneş panelleri montaj yapılarında kullanılmaktadır. Simandou demir cevheri yatağının sömürülmesi anlaşması çeşitli ülkeleri içermektedir. Çin’in çelik devi Chinalco, oyuncular arasındadır. Üretimin 2026 başlarında başlaması planlanmaktadır. Çin, yeşil minerallere yatırımlarını artırdıkça, Afrika ülkeleri için hangi endişeler var? Çin’in anahtar yenilenebilir mineraller üzerindeki büyüyen kontrolü, Afrika mineral tedarikçileri için çeşitli zorluklar yaratmaktadır. Afrika ülkeleri için bu, gelişme konusunda endişelere yol açmaktadır – birçok ülke, minerallerini Çin’e ihraç etmek yerine evde değer eklemek istemektedir ve sonra mamulleri ithal eder. Çin, Afrika çıkarlarını değer ekleyerek Afrika’da değil, Çin’de ekleyerek terk etmekle eleştirilmiştir. Afrika kıtasındaki birçok insan ve endüstri güvenilir ve uygun maliyetli enerjiye erişimden yoksundur – yerel endüstri, bu piyasayı ele geçirmek istemektedir. Örneğin, Uluslararası Enerji Ajansı’na göre, Güneş panellerini yapmak için gerekli küresel üretim adımlarının %80’inden fazlasını Çin kontrol etmektedir. Çin’deki üretimin yoğunlaşması, rekabetle birlikte küresel güneş paneli fiyatlarını düşürmüştür. Çin’in güneş endüstrisi, milyonlarca insana sürdürülebilir enerji sağlayarak Afrika’nın enerji açığını kapatmaya heveslidir. Örneğin, bu yıl yapılan Çin-Afrika İşbirliği Forumu toplantısında, Çin’in Afrika Güneş Kemer Programı’nı ilerletmesi beklenmektedir. Bu program, Dünya Kaynakları Enstitüsü tarafından desteklenmektedir ve yalnızca Afrika’nın enerji açığını kapatmak için güneş enerjisini kullanmakla kalmaz, aynı zamanda okulları ve sağlık tesislerini de güneş enerjisi ile hareket ettirmeyi amaçlar. Güney Afrika gibi bazı ülkeler, yerel endüstrilerini korumak için güneş ithalatlarına tarifeler uygulayarak geri adım atmaktadırlar. Ayrıca, yenilenebilirlere olan yarışma ve Çin madencilik sektörü şirketlerinin Afrika’daki yaklaşımlarının işçilerin koşullarını geriye götürdüğü korkuları da vardır. Bazı ülkelerde madenlerin genişlemesi, zorla tahliyelere ve insan hakları ihlallerine yol açmıştır. Afrika ülkeleri, Çin’in mineral madenine olan ilgisinden nasıl faydalanabilir? Birkaç adım atmaları gerekmektedir. İlk olarak, temel iş standartlarına ve insan haklarına daha fazla dikkat etmelidirler. İkinci olarak, Afrika şirketleri Çin ortaklarından öğrenmeyi hedeflemelidir. Kıtadaki endüstri bilgisini geliştirebilir ve kıtanın ihtiyaç duyduğu beceriler ve yetenekler hakkında bilgi edinebilirler, Çin’in geçmişte Japon, Tayvan ve Singapur gibi şirketlerden öğrendiği gibi. Üçüncü olarak, diğer gelişmekte olan pazarların Çin ile ilişkilerini nasıl yönettiklerini öğrenmelidirler. Örneğin, Çin’in yardımıyla Endonezya küresel nikel pazarının kontrolünü ele almıştır. Endonezya, 2014 yılında nikel ihracatını yasaklayarak kendi sanayilerini işleme ve üretim için kurmayı amaçladı. Bu plan, Çin yatırımları tarafından desteklendi. Son olarak, neyi Afrika için Çin’in Hunan Modeli olarak adlandırdığımız tarım, madencilik, ulaştırma ve inşaat endüstrileri ve yetenek inşasına odaklanan bir modeldir. Bunlar teknik ve mesleki eğitimi içermektedir. Afrika milletleri, diğer ülkelerden eğitim programlarından faydalanmak için konumlarını ne kadar iyi konumlandırırlarsa, gençlerinin kıtadaki sanayi büyümesi ve ekonomik kalkınmayı sürüklemek için hazır olacağı daha iyidir. Lauren Johnston, Sidney Üniversitesi Çin Çalışmaları Merkezi’nin Doçenti. Bu makale, Yaratıcı Commons lisansı altında The Conversation’dan yeniden yayınlanmıştır. Orijinal makaleyi okuyun.
News
