Türkiye’nin UAD’deki İsrail’e Karşı Soykırım Davasına Müdahillik Talebi: 5 Soru ve Cevaplar
Güney Afrika’nın 29 Aralık 2023’te İsrail’e karşı açtığı soykırım davasında, Türkiye’nin müdahillik talebinin ardından diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Türkiye’nin müdahilliğine ilişkin hukuki süreç nasıl ilerleyecek, diğer ülkeler müdahillik talebinde bulunabilir mi ve daha fazlasıyla ilgili 5 sorunun cevapları şöyle:
1. Müdahilliğin dayanağı nedir?
Türkiye’nin Uluslararası Adalet Divanı’na müdahillik beyanı, Divan’ın Statüsü’nün 63. maddesine dayanmaktadır. Bu madde, sözleşmeye taraf olan devletlerin davaya müdahil olma hakkına sahip olduğunu belirtmektedir.
2. Türkiye’nin müdahilliğine ilişkin hukuki süreç nasıl ilerleyecek?
UAD, müdahillik başvurusunu değerlendirecek ve kabul edilebilirliğe ilişkin kararını verecektir. Taraflar, yazılı gözlemlerini sunabilecek ve Divan kararını açıklayacaktır.
3. UAD’deki Güney Afrika-İsrail başvurusuna diğer ülkeler müdahillik talebinde bulunabilir mi?
Şu ana kadar Nikaragua, Kolombiya, Libya, Meksika, Filistin ve İspanya müdahillik talebinde bulunmuş ancak Divan henüz karar vermemiştir.
4. Müdahillik mekanizması başka davalarda uygulandı mı?
Evet, UAD önceki başvurularda müdahillik mekanizmasını uygulamıştır. Örneğin Ukrayna ve Rusya Federasyonu arasındaki başvuruda ve Gambiya ile Myanmar arasındaki başvuruda müdahillik talepleri kabul edilmiştir.
5. Dava sürecinin ne zaman sonuçlanması beklenmektedir?
Divanın önündeki sürecin tamamlanması için öngörüde bulunmak zordur. Ancak, Güney Afrika’nın 29 Aralık 2023 başvurusuyla başlayan sürecin 4-5 yıl sürebileceği değerlendirilmektedir.
Türkiye’nin İsrail’e karşı açılan soykırım davasına müdahil olmak için 7 Ağustos’ta Lahey’de dosya sunacağı açıklanmıştır. Bu süreçte UAD, müdahillik başvurusunu değerlendirecek ve kararını açıklayacaktır.
News
